Gözaltına alındığınızda, Türk hukuk sistemi tarafından tanınan temel haklara sahipsiniz. Öncelikle, sessiz kalma hakkınız var; ifade vermek zorunda değilsiniz ve bu hakkınızı kullanmak yasal olarak güvenlidir. Hukuki yardım alabilirsiniz: Gözaltına alındığınızda, bir avukatla görüşme hakkınız vardır ve avukatınız olmadan sorguya çekilemezsiniz.
Ayrıca yakınlarınızın bilgilendirilmesini de talep edebilirsiniz; en yakın akrabanız gözaltına alındığınızı öğrenecektir. Gözaltı süresi, suçun niteliğine göre değişir. Genellikle 24 saatle sınırlıdır. Ancak ciddi suçlarda, savcılık kararıyla bu süre 4 güne kadar uzatılabilir. Sağlık kontrolleri ve adil yargılanma hakkınız da anayasal olarak garanti altına alınmıştır.
Gözaltındayken fiziksel veya psikolojik şiddete maruz kalmama hakkınız vardır; işkence ve kötü muamele yasaktır. Gözaltı raporu düzenleme ve bu raporlara itiraz etme hakkınız vardır. Özellikle Türkçeyi akıcı bir şekilde konuşamıyorsanız tercüman talep edebilirsiniz. Gözaltındayken yasal haklarınızın size açıklanması zorunludur; aksi takdirde bu, davada delil olarak kullanılabilir. Zamanaşımı süresi dolduğunda serbest bırakılma veya savcının karşısına çıkma hakkınız vardır. Haklarınız ihlal edilirse Anayasa Mahkemesi'ne veya AİHM'ye başvurabilirsiniz. Bu haklar Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 19. maddesi ile korunmaktadır.
Gözaltında avukat tutma hakkı Türk hukuk sisteminde temel bir haktır. Bu hak Anayasa ve CMK (Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu) ile garanti altına alınmıştır. Gözaltına alındıktan hemen sonra bir avukatla görüşme talebinde bulunabilirsiniz; bu talebiniz yetkililer tarafından derhal yerine getirilmelidir. Avukatınız yanınızda olmadan sorgulanamaz veya ifade vermeye zorlanamazsınız. Bu hak, özellikle ciddi suçlarda bile kısıtlanamaz. Avukat bulamazsanız, Baro tarafından bir avukat atanacaktır. Bu hak, adil yargılanma ve savunma hakkının temelidir. Avukatınızın gözaltı sürecine katılımı, işkence veya kötü muamele riskini azaltır ve yasal sürecin sorunsuz bir şekilde işlemesini sağlar. Hak ihlali durumunda Anayasa Mahkemesi'ne veya AİHM'ye başvurulabilir.
Susma hakkınızı kullanmak için gözaltındayken veya sorgu sırasında net bir ifade verebilirsiniz. "Tanıklık yapmak istemiyorum" diyebilirsiniz. Alternatif olarak, "Susma hakkımı kullanıyorum" veya "Avukatım olmadan konuşmayacağım" diyebilirsiniz. Bu hak, Anayasa'nın 38. maddesi ve CMK'nın 147. maddesi tarafından korunmaktadır; hiçbir şekilde ifade vermeye zorlanamazsınız.
Susma hakkınızı kullandığınızda, yetkililer talebinizi bir rapora kaydetmek zorundadır. Bu, sorgu sürecinde aleyhinize delil olarak kullanılamaz. Hakkınızı kullanırken net ve kararlı olun; baskıya veya manipülasyona itiraz edin. Avukatınız gelene kadar susma hakkınızı koruyun, çünkü bu hak savunma stratejinizin temelini oluşturur.
Gözaltındayken hak ihlaline maruz kalırsanız öncelikle Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunabilirsiniz. İl İnsan Hakları Kuruluna da başvurabilirsiniz. Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumuna (TİHEK) da başvurma seçeneğiniz var. Anayasal hak ihlali durumlarında 60 gün içinde bireysel başvuruyla Anayasa Mahkemesine başvurabilirsiniz. Oradan olumsuz yanıt alırsanız 6 ay içinde Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine (AİHM) başvurabilirsiniz. Şiddet veya kötü muamele durumlarında adli rapor alınması ve delillerin saklanması kritik öneme sahiptir. Baroların insan hakları merkezleri de hukuki destek sağlayabilir. Başvurularınızı yazılı yapın, rapor numaralarını ve belgeleri saklayın. Bu süreçlerde hukuki destek almak hak kayıplarının önlenmesinde etkilidir.
Türk hukuk sisteminde gözaltı süresi suçun niteliğine göre değişmektedir. Genel kural olarak gözaltı süresinin azami süresi 24 saattir (CMK m. 90). Ancak organize suç, uyuşturucu kaçakçılığı veya terörizm gibi "ağır suçlar" söz konusu olduğunda bu süre savcının yazılı emriyle uzatılabilir. Uzatma süresi azami 4 güne (96 saate) kadar olabilir.
Gözaltı süresinin uzatılabilmesi için somut delil ve gecikmenin haklı bir nedeninin olması gerekir. Süre dolmadan serbest bırakılma hakkınız vardır. Gözaltı süresi hukuka aykırı olarak uzatılmışsa, gözaltının iptali için sulh ceza mahkemesine başvurulabilir. Bu süreler aşılırsa hukuki sorumluluk doğar ve hak ihlali başvurusunda bulunulabilir.
Ayrıca yakınlarınızın bilgilendirilmesini de talep edebilirsiniz; en yakın akrabanız gözaltına alındığınızı öğrenecektir. Gözaltı süresi, suçun niteliğine göre değişir. Genellikle 24 saatle sınırlıdır. Ancak ciddi suçlarda, savcılık kararıyla bu süre 4 güne kadar uzatılabilir. Sağlık kontrolleri ve adil yargılanma hakkınız da anayasal olarak garanti altına alınmıştır.
Gözaltındayken fiziksel veya psikolojik şiddete maruz kalmama hakkınız vardır; işkence ve kötü muamele yasaktır. Gözaltı raporu düzenleme ve bu raporlara itiraz etme hakkınız vardır. Özellikle Türkçeyi akıcı bir şekilde konuşamıyorsanız tercüman talep edebilirsiniz. Gözaltındayken yasal haklarınızın size açıklanması zorunludur; aksi takdirde bu, davada delil olarak kullanılabilir. Zamanaşımı süresi dolduğunda serbest bırakılma veya savcının karşısına çıkma hakkınız vardır. Haklarınız ihlal edilirse Anayasa Mahkemesi'ne veya AİHM'ye başvurabilirsiniz. Bu haklar Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 19. maddesi ile korunmaktadır.
Gözaltında avukat hakkı var mıdır?
Gözaltında avukat tutma hakkı Türk hukuk sisteminde temel bir haktır. Bu hak Anayasa ve CMK (Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu) ile garanti altına alınmıştır. Gözaltına alındıktan hemen sonra bir avukatla görüşme talebinde bulunabilirsiniz; bu talebiniz yetkililer tarafından derhal yerine getirilmelidir. Avukatınız yanınızda olmadan sorgulanamaz veya ifade vermeye zorlanamazsınız. Bu hak, özellikle ciddi suçlarda bile kısıtlanamaz. Avukat bulamazsanız, Baro tarafından bir avukat atanacaktır. Bu hak, adil yargılanma ve savunma hakkının temelidir. Avukatınızın gözaltı sürecine katılımı, işkence veya kötü muamele riskini azaltır ve yasal sürecin sorunsuz bir şekilde işlemesini sağlar. Hak ihlali durumunda Anayasa Mahkemesi'ne veya AİHM'ye başvurulabilir.
Sessiz kalma hakkımı nasıl kullanabilirim?
Susma hakkınızı kullanmak için gözaltındayken veya sorgu sırasında net bir ifade verebilirsiniz. "Tanıklık yapmak istemiyorum" diyebilirsiniz. Alternatif olarak, "Susma hakkımı kullanıyorum" veya "Avukatım olmadan konuşmayacağım" diyebilirsiniz. Bu hak, Anayasa'nın 38. maddesi ve CMK'nın 147. maddesi tarafından korunmaktadır; hiçbir şekilde ifade vermeye zorlanamazsınız.
Susma hakkınızı kullandığınızda, yetkililer talebinizi bir rapora kaydetmek zorundadır. Bu, sorgu sürecinde aleyhinize delil olarak kullanılamaz. Hakkınızı kullanırken net ve kararlı olun; baskıya veya manipülasyona itiraz edin. Avukatınız gelene kadar susma hakkınızı koruyun, çünkü bu hak savunma stratejinizin temelini oluşturur.
Hak ihlali durumunda nereye başvurabilirim?
Gözaltındayken hak ihlaline maruz kalırsanız öncelikle Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunabilirsiniz. İl İnsan Hakları Kuruluna da başvurabilirsiniz. Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumuna (TİHEK) da başvurma seçeneğiniz var. Anayasal hak ihlali durumlarında 60 gün içinde bireysel başvuruyla Anayasa Mahkemesine başvurabilirsiniz. Oradan olumsuz yanıt alırsanız 6 ay içinde Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine (AİHM) başvurabilirsiniz. Şiddet veya kötü muamele durumlarında adli rapor alınması ve delillerin saklanması kritik öneme sahiptir. Baroların insan hakları merkezleri de hukuki destek sağlayabilir. Başvurularınızı yazılı yapın, rapor numaralarını ve belgeleri saklayın. Bu süreçlerde hukuki destek almak hak kayıplarının önlenmesinde etkilidir.
Gözaltında kalma süresinin azami süresi nedir?
Türk hukuk sisteminde gözaltı süresi suçun niteliğine göre değişmektedir. Genel kural olarak gözaltı süresinin azami süresi 24 saattir (CMK m. 90). Ancak organize suç, uyuşturucu kaçakçılığı veya terörizm gibi "ağır suçlar" söz konusu olduğunda bu süre savcının yazılı emriyle uzatılabilir. Uzatma süresi azami 4 güne (96 saate) kadar olabilir.
Gözaltı süresinin uzatılabilmesi için somut delil ve gecikmenin haklı bir nedeninin olması gerekir. Süre dolmadan serbest bırakılma hakkınız vardır. Gözaltı süresi hukuka aykırı olarak uzatılmışsa, gözaltının iptali için sulh ceza mahkemesine başvurulabilir. Bu süreler aşılırsa hukuki sorumluluk doğar ve hak ihlali başvurusunda bulunulabilir.
Son düzenleme: